Quy định mới mở ra thị trường BESS quy mô lớn
Quy hoạch Điện VIII sửa đổi (PDP8) đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong ngành năng lượng Việt Nam. Lần đầu tiên, các dự án điện mặt trời tập trung mới được yêu cầu bắt buộc tích hợp hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS) với dung lượng tối thiểu 10% công suất trong 2 giờ.
Quy định này không chỉ đảm bảo ổn định lưới điện mà còn mở ra một thị trường BESS quy mô lớn và có thể dự báo được, mang lại cơ hội kinh doanh đáng kể cho doanh nghiệp sản xuất, đầu tư và vận hành hệ thống BESS container hóa.
Tại sao PDP8 sửa đổi yêu cầu tích hợp BESS?
Ổn định lưới điện khi tỷ trọng năng lượng tái tạo tăng
- Điện mặt trời biến động theo thời tiết, dễ gây thừa điện vào giờ thấp điểm và thiếu điện vào giờ cao điểm.
- BESS cho phép lưu điện dư, xả vào giờ cao điểm, giảm cắt giảm công suất.
Giảm phụ thuộc nhà máy chạy dầu/khí (peaker plants)
- BESS cung cấp công suất tức thời, giảm nhu cầu vận hành các nguồn phát thải cao.
Đáp ứng mục tiêu Net-Zero 2050
BESS giúp tăng tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo, giảm phát thải CO₂.
Yêu cầu tích hợp tối thiểu 10% công suất – cơ hội chắc chắn
Theo PDP8 sửa đổi, mỗi dự án điện mặt trời tập trung mới phải có BESS tối thiểu 10% công suất trong 2 giờ. Ví dụ: một dự án 200 MW phải có ít nhất 20 MW BESS với dung lượng đủ vận hành 2 giờ.
Điều này tạo ra một nhu cầu thị trường có thể dự báo, giúp doanh nghiệp hoạch định sản xuất, đầu tư thiết bị và cung cấp dịch vụ.
Mô hình kinh doanh tiềm năng từ BESS điện mặt trời
1. Cung cấp dịch vụ phụ trợ (ancillary services) cho EVN
- BESS có thể tham gia điều tần, dự phòng công suất, ổn định điện áp.
- Theo Cục Điều tiết điện lực (ERAV)
, dịch vụ phụ trợ đang được nghiên cứu mở rộng để khuyến khích đầu tư BESS [Chưa xác minh – chưa có văn bản chính thức triển khai].
2. Tham gia thị trường điện cạnh tranh
Khi thị trường điện cạnh tranh hoàn thiện, chủ sở hữu BESS có thể bán điện giờ cao điểm, mua điện giờ thấp điểm để lưu trữ [dựa trên mô hình đã áp dụng ở Mỹ và Úc].
Yêu cầu kỹ thuật & tiêu chuẩn cho BESS container
| Tiêu chuẩn | Nội dung | Vai trò |
| UL9540/UL9540A | Đánh giá an toàn hệ thống BESS & thử nghiệm thermal runaway propagation | Chứng minh sản phẩm an toàn cho thị trường Mỹ |
| IEC62933 | Tiêu chuẩn quốc tế cho hệ thống lưu trữ năng lượng điện | Chuẩn kỹ thuật cho xuất khẩu EU/Asia |
| NFPA 855 | Quy định lắp đặt hệ thống BESS cố định | Hỗ trợ PCCC và an toàn vận hành |
| CSC | Container Safety Convention | Điều kiện container BESS được vận chuyển quốc tế |
Nguồn: UL Solutions; IEC International Standards; NFPA 855; Bureau Veritas
Yêu cầu tích hợp tối thiểu 10% BESS cho các dự án điện mặt trời mới trong PDP8 sửa đổi là bước ngoặt quan trọng của ngành năng lượng Việt Nam. Quy định này không chỉ tạo nhu cầu thị trường chắc chắn và có thể dự báo mà còn mở ra đa dạng mô hình kinh doanh: từ cung cấp dịch vụ phụ trợ, tham gia thị trường điện cạnh tranh đến cho thuê BESS.
Đối với các doanh nghiệp sản xuất container BESS, đây là cơ hội để mở rộng quy mô, đạt chuẩn quốc tế và tham gia sâu vào chuỗi giá trị năng lượng sạch. Tuy nhiên, để nắm bắt cơ hội, doanh nghiệp cần chuẩn bị về công nghệ, chứng nhận quốc tế và mô hình tài chính linh hoạt.
