Tổng quan về Dự án Chiến lược
Dự án đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội với tổng mức đầu tư 85.800 tỷ đồng đang khẳng định vai trò là công trình trọng điểm quốc gia, mở ra kỷ nguyên mới cho hệ thống giao thông vùng Bắc Bộ. Với chiều dài 113,7 km đi qua ba tỉnh, thành phố gồm Hà Nội (57 km), Hưng Yên (19 km) và Bắc Ninh (27 km), dự án không chỉ là tuyến đường kết nối mà còn là cầu nối chiến lược giữa các trung tâm kinh tế lớn.
Được thiết kế với 6 làn xe cao tốc, tốc độ 100 km/h và hệ thống đường song hành hai bên, dự án sẽ kết nối cao tốc Hà Nội – Lào Cai và Nội Bài – Hạ Long. Đặc biệt, 9,7 km tuyến nối với cao tốc Nội Bài – Hạ Long sẽ tạo nên mạng lưới giao thông đồng bộ, hiện đại.
Tiến độ Thực hiện và Những Thách thức
Tình hình Giải phóng Mặt bằng
Đến thời điểm hiện tại, dự án thành phần 1.3 tại Bắc Ninh đã hoàn thành 99,98% giải phóng mặt bằng, chỉ còn lại 695 m² chưa được bàn giao. Tại Hà Nội, công tác giải phóng mặt bằng đã đạt 98,65% với 788,65/799,43 ha đã được phê duyệt thu hồi. Trong khi đó, các địa phương đã triển khai 10 dự án khu tái định cư với 1 dự án hoàn thành hạ tầng và 2 dự án đã bàn giao cho người dân.
Tiến độ Thi công Thực tế
Tại Bắc Ninh, dự án thành phần 2.3 đạt tổng sản lượng thi công 36,24%. Cụ thể, gói thầu số 14 đạt 48%, gói thầu số 15 đạt 36%, và gói thầu số 16 đạt 34%. Tuy nhiên, tiến độ này vẫn chậm so với kế hoạch ban đầu do những khó khăn về nguồn vật liệu và điều kiện thời tiết.
Chỉ đạo Quyết liệt từ Lãnh đạo Cấp cao
Yêu cầu Hoàn thành Cuối năm 2025
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu rút ngắn tiến độ, hoàn thành dự án đoạn qua Bắc Ninh vào ngày 31/12/2025. Trên công trường tại thị xã Thuận Thành, Thủ tướng đã chỉ đạo các nhà thầu thi công 3 ca 4 kíp, làm việc xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ để đảm bảo tiến độ.
Động viên và Hỗ trợ Tích cực
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn đã yêu cầu các đơn vị hành động quyết liệt, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”. Với tinh thần này, các gói thầu số 14, 15, 16 đang được thúc đẩy mạnh mẽ để hoàn thành trước thời hạn.
Khó khăn và Giải pháp Tháo gỡ
Vướng mắc về Mặt bằng
Dự án hiện còn gặp khó khăn với khoảng 660 m mặt bằng chưa được bàn giao do vướng đất ở, đất giao bán sai thẩm quyền, và một số vị trí đang tranh chấp. Bên cạnh đó, tiến độ xây dựng khu tái định cư và hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật còn chậm, ảnh hưởng đến việc di dời người dân.
Thách thức về Vật liệu
Khó khăn lớn nhất là nguồn cung cát, đất đắp do Bắc Ninh không có mỏ vật liệu. Để giải quyết, tỉnh đã thành lập tổ công tác liên ngành với Bắc Giang, Lạng Sơn, Phú Thọ để tiếp cận các nguồn cung.
Tác động Tích cực từ Sự hợp nhất Bắc Ninh – Bắc Giang
Siêu tỉnh Mới với Tiềm năng Vượt trội
Theo dự án sáp nhập, từ ngày 1/7/2025, Bắc Ninh và Bắc Giang chính thức hợp nhất thành tỉnh Bắc Ninh mới. Tỉnh mới sẽ có diện tích 4.718,6 km², dân số 3.619.433 người và GRDP dự kiến gần 440.000 tỷ đồng.
Trung tâm Công nghiệp Hàng đầu
Sau hợp nhất, Bắc Ninh mới sẽ có tổng số hơn 30 khu công nghiệp, trở thành địa phương có số lượng khu công nghiệp nhiều nhất miền Bắc. Tổng vốn FDI trên địa bàn tỉnh mới đạt hơn 7 tỷ USD, chiếm khoảng 1/5 tổng vốn FDI cả nước.
Lợi thế Cạnh tranh trong Khu vực
Vị trí Địa lý Chiến lược
Vành đai 4 nằm trong tam giác kinh tế Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, tạo lợi thế kết nối với sân bay Nội Bài, cảng Hải Phòng và các cửa khẩu biên giới. Tuyến đường này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa các trung tâm kinh tế lớn và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động logistics.
Động lực Thu hút FDI
Trong bối cảnh miền Bắc chiếm 59% vốn FDI mới đăng ký vào sản xuất so với 38% của miền Nam, Vành đai 4 sẽ là yếu tố then chốt giúp các tỉnh dọc tuyến gia tăng sức hút đầu tư nước ngoài.
Định hướng Phát triển Bền vững
Hạ tầng Xanh và Thông minh
Dự án được thiết kế với hành lang cây xanh, công trình hạ tầng kỹ thuật và đất dự trữ cho đường sắt vành đai. Điều này thể hiện tầm nhìn xa về phát triển giao thông bền vững và thân thiện môi trường.
Kết nối Đa phương thức
Vành đai 4 không chỉ là tuyến đường cao tốc mà còn tích hợp hệ thống đường song hành, tạo khả năng kết nối đa dạng cho các loại phương tiện. Việc dự trữ hành lang cho đường sắt vành đai cho thấy tầm nhìn chiến lược về giao thông tích hợp.
Kỳ vọng Tác động Kinh tế – Xã hội
Tạo Động lực Tăng trưởng
Dự án được kỳ vọng sẽ tạo không gian phát triển mới cho các tỉnh dọc tuyến, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc rút ngắn khoảng cách di chuyển sẽ giảm chi phí logistics và tăng hiệu quả kinh doanh.
Phát triển Đô thị Vệ tinh
Vành đai 4 sẽ thúc đẩy sự hình thành các khu đô thị vệ tinh dọc tuyến, tạo ra những trung tâm phát triển mới và giảm áp lực lên trung tâm Hà Nội. Điều này góp phần phân tán dân cư và hoạt động kinh tế một cách hài hòa.
Thách thức và Giải pháp Tương lai
Quản lý Tiến độ Chặt chẽ
Để đảm bảo hoàn thành đúng hạn, các địa phương cần kiểm soát tiến độ theo ngày và tận dụng thời tiết thuận lợi để đẩy nhanh thi công. Việc phối hợp chặt chẽ giữa các bên là yếu tố then chốt để tháo gỡ những vướng mắc.
Huy động Lực lượng Tổng hợp
Theo chỉ đạo của Thủ tướng, cần huy động các lực lượng quân đội, công an, thanh niên, phụ nữ, cựu chiến binh tham gia hỗ trợ dự án. Sự đồng lòng của toàn xã hội sẽ tạo sức mạnh tổng hợp để đưa dự án về đích.
Kết luận
Dự án đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô không chỉ là một công trình giao thông thông thường mà là biểu tượng của sự phát triển đột phá của vùng Bắc Bộ. Với sự chỉ đạo quyết liệt từ lãnh đạo cấp cao, tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi” và sự hỗ trợ tích cực từ các địa phương, dự án hứa hẹn sẽ hoàn thành đúng tiến độ vào cuối năm 2025.
Khi đi vào hoạt động, Vành đai 4 sẽ trở thành xương sống giao thông kết nối các trung tâm kinh tế lớn, tạo đòn bẩy cho sự phát triển bền vững của toàn vùng. Đây chính là minh chứng sinh động cho tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị trong việc xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại, đồng bộ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
